طراحی خیابان پاساژ تبریز با تکیه برفضاهای جمعی روزانه و شبانه

در شهر های امروزی و در سایه زندگی ماشینی و افزایش سرعت زندگی حضور در شهر و تبدیل شدن به بخشی از اتفاقات آن به طریق سنتی صورت نمی پذیرد. شهر های امروزی تنهایی و انزوا را برای ساکنین خود به ارمغان آورده است و نیاز به تعامل رودر رو انسان را آنگونه که شایسته اوست تامین نمی کند. از اینرو نیاز به طراحی فضاهایی در شهر به منظور افزایش تعاملات اجتماعی افراد جامعه و ارتباط چهره به چهره آنها به جهت رشد و تامین نیازهای متعالی آنها امری ضروری است. در این میان هرچه قدمت حضور افراد در یک فضای شهر و میزان اتفاقات جمعی صورت گرفته در آن بیشتر باشد به همان مقدار بیشتر و بهتر می تواند تاثیر در خاطره جمعی و شکل گیری فرهنگ مردمان ساکن در شهر داشته باشد. به عبارت دیگر فرهنگ یک جامعه در عرصه های عمومی و حین حضور افراد در کنار هم شکل می گیرد. انتخاب فضاهایی مانند خیابان پاساژ به عنوان مرکز شکل گیری خاطرات حضور نسل گذشته و موفقیت فضایی در دوران شکوفایی و گنجینه تاریخ و فرهنگ مردم شهر اهمیت بیشتری می یابد.در این راستا ابتدا اقدام به شناسایی فضای شهری و چگونگی تعریف از آن به عنوان فضاهای جمعی و عرصه حضور دسته جمعی افراد در آنها نموده، نوع نیازهای تامین شده در این فضاها را مورد بررسی قرار دادیم. از آن پس به شناخت فعالیت های روزمره پرداختیم و اصول و الگوهای مورد بررسی در آنها را شناسایی نمودیم. در ادامه سعی در تعریف فضاهایی دنج و مطلوب جهت حضور مرتب افراد جامعه و متناسب با فرهنگ شهر های ایرانی به منظور افزایش مراودات اجتماعی و علاوه بر آن رشد فرهنگ اجتماعی شدن و حضور در شهر و استفاده از ساعات فراغت پرداخته شد. از آن به عنوان پاتوق شهری یا مرکز مکان سوم ها یاد می شود. انتخاب بلو ک پاساژ برای رسیدن به این منظور به 2 دلیل عمده صورت گرفت؛ ابتدا شکل گیری آن به عنوان اولین مرکز فعالیت های جمعی مدرن در شهر تبریز به واسطه حضور اتباع خارجی و از آن پس جذب روشنفکران دوره خود و تغییر ذائقه مردم شهر در استفاده از فضا های شهری و به عبارتی زاده شدن مفهوم و فرهنگ مکان سوم های مدرن و پرسه زنی در شهر تبریز که ظرف شکل گیری آن خیابان پاساژ بوده است.دوم اینکه با افول حضور افراد در محدوده خیابان امام خمینی و علیالخصوص خیابان پاساژ تبریز پس از سال های انقلاب اولا از کیفیت اتفاقات صورت گرفته در آن به میزان قابل توجهی کاسته شد و ثانیا دیگر شاهد شکل گیری مکان های مشابه به عنوان محل حضور افراد و شکل گیری بحث و گفتگو و به نوعی محلی برای مراودات اجتماعی در محیطی دنج و دوستانه که منجر به رسیدن به نوعی بلوغ اجتماعی است نخواهیم داشت. علاوه بر تمام اینها مکانی مملو از خاطرات جمعی مردم نسل گذشته و میراث تاریخی شهر مورد مرمت و استفاده دوباره قرار خواهد گرفت. سپس با سنجش شرایط و امکانات و با در نظر گرفتن اصول و قواعد ایجاد فضاهای جمعی و پاتوق های شهری بر آمده از فصل مبانی نظری از سوی اقدام به تدقیق اهداف و تعریف اهبرد ها و سیاست هایی در جهت افزایش شرایط کالبدی و عملکرد به عنوان فضایی سرزنده برای فعالیت هاای جمعی روزمره و در عین حال دنج برای شکل گیری پاتوق های شهری و نهایتا بازتعریف و طراحی خیابان پاساژ به عنوان فضای جمعی و مرکز مکان سوم ها در هسته تاریخی شهر تبریز صورت گرفت. که نهایتا ایجاد مراکز پاتوق شهری در کنار خیابان اصلی شهر است.